Μιχάλης Ξένος, Αναπληρωτής Καθηγητής Πληροφορικής, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο

Ο Γιάννης κοιτάζει το παρελθόν (αρχαία Ελλάδα) για να δει το μέλλον και, μέσα από ένα εμπνευσμένο σύντομο σύγγραμμα, προσδιορίζει τη σημερινή κρίση ως κρίση αξιών. Η οικονομική και πολιτική κρίση αναλύεται ως έλλειψη ηθικών αξιών και οι δέκα εντολές που προτείνει ο Γιάννης έρχονται για να προβληματίσουν για την αναγκαιότητα μετεξέλιξης του σημερινού μοντέλου διακυβέρνησης. Το σύγγραμμα του Γιάννη είναι μία αυστηρή έμμεση κριτική στο πολιτικό σύστημα αλλά και μία αισιόδοξη ματιά προς το μέλλον.

Καθηγητής Σταύρος Α. Ζένιος, πανεπιστημαικός, συγγραφέας του βιβλίου Δημιουργική Κύπρος-Πολιτική μεταρρύθμιση για την Κύπρο του 21ου αιώνα, ΠΑΠΑΖΗΣΗΣ

Πίσω απο τις φαινομενικά απλές Δέκα Εντολές των πολιτών προς τους πολιτικούς βρίσκονται βασικές και ουσιασικές αρχές δημόσιας διοίκησης: Υπευθυνότητα, Διαφάνεια, Μεταρρυθμίσεις. Το βιβλίο, με πολύ παραστατικό τρόπο έκφρασης, απαντά σε ένα απο τα κύρια ερωτήματα των συγχρονων πολιτικο-στοχαστικών αναζητήσεων. Μεταξύ των ιδεολογικών δογματισμών για «μεγαλύτερο ή μικρότερο κράτος» που θέτουν οι παραδοσιακοί δογματισμοί Αριστεράς-Δεξιάς, υπάρχει και το «καλύτερο κράτος». Δηλαδή, το αποτελεσματικό και κοινωνικά ευαίσθητο κράτος που μεριμνά για το μακροπρόθεσμο συμφέρον της χώρας και είναι φειδωλό στη χρήση των περιορισμένων πόρων του φορολογούμενου. Ο Γιάννης Λαούρης με αυτο το βιβλίο μας φέρνει ένα μεγάλο βήμα πιο κοντά στο καλύτερο κράτος. Φτάνει βέβαια το βιβλίο του όχι μόνο να διαβαστεί αλλά και να υιοθετηθεί ως τρόπος εργασίας από τους δημόσιους λειτουργούς. Όσοι το διαβάσουν θα το απολαύσουν. Αν ακολουθήσουν τις Δέκα Εντολές θα μπορούν να είναι περήφανοι.

Ιωάννης Ιωάννου - Αρθρογράφος στο Διαδικτυακό Περιοδικό "Στροβολιώτης"

Σε ένα περιβάλλον πολιτικής κινούμενης άμμου, σε μια συγκυρία όπου από τη μια νοιώθεις πως σε αυτοκτονούν, και από την άλλη ότι σε πουλούν, η απογοήτευση είναι βασιλιάς. Κυρίως γιατί κάποια πράγματα φαίνονται εκ πρώτης όψεως απίστευτα. Και από τη μια και από την άλλη πλευρά. Δεν είναι δυνατόν να είναι τόσο άχρηστοι. Είναι; Και δεν είναι δυνατόν να μην υπάρχουν όρια στο “ο σκοπός αγιάζει τα μέσα”. Είναι; Η προσωπική μου απογοήτευση κρύφτηκε πίσω από άσχετα καταφύγια. Ας πούμε, τον τρόμο του Εντγκαρ Άλαν Πόε… Αλλά δύσκολα εγκαταλείπεις τις κακές συνήθειες. Έτυχε να διαβάσω το ολιγοσέλιδο βιβλίο του Γιάννη Λαούρη με τίτλο « 10 εντολές Πολιτών προς Πολιτεία». Το σύγγραμμα μπορεί να χαρακτηριστεί ως απαραίτητο εγχειρίδιο πολιτικής λειτουργίας. Δύσκολα μπορεί κάποιος να διαφωνήσει με το περιεχόμενο των καθαυτό «10 εντολών». Οι εντολές αφορούν αυτονόητα ή πιο σωστά πράγματα που *θα έπρεπε* να ήταν αυτονόητα: διαφάνεια, διάλογος, ορθολογισμός των αμοιβών κλπ. Έχουμε όμως και εντολές που αφορούν και ιδεολογικοπολιτικά ζητήματα. Δίνονται λύσεις για το πώς ένα κράτος μπορεί να διαχειριστεί τις υπηρεσίες που του ανατίθενται να προσφέρει, γίνεται και αναφορά και στη μονιμότητα που χαρακτηρίζει τις θέσεις εργασίας στο δημόσιο τομέα, και γίνεται εισήγηση για ανατροπή αυτής. Αυτά είναι σοβαρά πράγματα, αυτές είναι τομές που θέλουν κότσια για να εφαρμοστούν. Ο Γιάννης Λαούρης όμως προχωρεί και πιο κάτω. Δίνει ιδέες για μετεξέλιξη του ιδίου του πολιτικού συστήματος σε κάτι άλλο, σε κάτι πιο «συμμετοχικό» όπου ο ρόλος του πολίτη θα είναι πιο αναβαθμισμένος. Ένα σύστημα όμως όπου η *γνώση* θα χαρακτηρίζει και τους πολιτικούς αλλά και τους πολίτες. Σε αυτό καταθέτω την επιφύλαξη μου. Επιφύλαξη ως προς την προοπτική πρακτικής εφαρμογής, όχι επί της ουσίας, με την οποία είμαι απόλυτα σύμφωνος. Μπορώ ας πούμε, να παραθέσω παραδείγματα περιπτώσεων όπου η γνώση ήταν διαθέσιμη, αλλά ο πολίτης αρνήθηκε να την αξιοποιήσει, συνεπώς η δυνατότητα για κάτι δεν προϋποθέτει και ολοκλήρωση αυτού του κάτι. Να σημειώσω εδώ πως η έμφαση στη γνώση, – κάτι που αποτελεί κομβικό σημείο του βιβλίου αυτού-, και συγκεκριμένα η όσο το δυνατό καλύτερη γνώση της αγοράς εργασίας ήταν μέρος και της εργασίας του καθηγητή Χριστόφορου Πισσαρίδη, για την οποία τιμήθηκε με Νόμπελ για τα οικονομικά. Στον επίλογο του, ο Γιάννης Λαούρης δίνει έμφαση στο γεγονός πως οι «εντολές» του μπορούν να αποτελέσουν εργαλείο «καλλιέργειας ενός κλίματος αισιοδοξίας και δημιουργικής ανταλλαγής απόψεων». Από τη μια. Γιατί από την άλλη ρίχνει και την ιδέα πως αν το πλαίσιο των εντολών, όπως θα διαμορφωθεί τελικά, δεν υιοθετηθεί από τα υφιστάμενα πολιτικά κόμματα, τότε η λύση θα ήταν είτε η μαζική επιλογή της λευκής ψήφου στις εκλογές, ή φυσικά η δημιουργία ενός καινούργιου πολιτικού σχήματος. Η απαισιοδοξία που με κυβερνά για το τρέχον πολιτικό γίγνεσθαι δεν μου επιτρέπει να συμμερισθώ τις ελπίδες του συγγραφέα. Αξιολογώ την περιρρέουσα πολιτική ατμόσφαιρα ως λοβοτομημένη. Όπου η ελπίδα είναι τόσο καλά κρυμμένη, που κάποιος πρέπει να ψάξει να τη βρει. Το βιβλίο αυτό, μπορεί τουλάχιστον να προσφέρει οδηγίες για να σε βοηθήσουν να τη βρεις.

Δημήτρης Σ. Βάρσος, Συνιδρυτής & Managing Partner της MSI Hellas Consulting Group. Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ελληνικής Εταιρείας Συστημικών Μελετών.

Η οικονομική κατάσταση που βιώνει η χώρα μας σήμερα είναι αποτέλεσμα τόσο της ανεπάρκειας ενός παγκόσμιου χρηματοοικονομικού συστήματος να καλλιεργήσει ένα περιβάλλον σταθερότητας και ευημερίας, όσο και των αποφάσεων και επιλογών των τελευταίων δεκαετιών, όλων μας. Θυσιάσαμε απερίσκεπτα τη γενικότερη ευημερία του κοινωνικού συνόλου για μια προσωρινή προσωπική ευδαιμονία, αγνοώντας τις μακροχρόνιες καταστροφικές συνέπειες των πράξεών μας. Λησμονήσαμε το σκοπό και επικεντρωθήκαμε στη διαδικασία, η οποία συχνά ουδεμία σχέση έχει με το σκοπό για τον οποίο αναπτύχθηκε. Και τώρα αναζητούμε ευθύνες από τους πολιτικούς που μας κυβέρνησαν και μας κυβερνούν, αγνοώντας τη δική μας υπαιτιότητα στη μυωπική τους αντίληψη, προκλητική ιδιοτελή συμπεριφορά και αναξιοπιστία. Το βιβλίο «10 Εντολές Πολιτών προς Πολιτεία» του Γιάννη Λαούρη διαπραγματεύεται με ένα δυσεύρετο λυρισμό τον τρόπο ανασυγκρότησης της σχέσης εμπιστοσύνης μεταξύ του πολίτη και της πολιτείας, μέσω εφαρμόσιμων αρχών που θα πρέπει να διέπουν αξιωματικά τη σχέση αυτή. Οι εντολές προκύπτουν μετά από ενδοσκόπηση των παθογενειών του πολιτικού κατεστημένου και αποτελούν την αφετηρία μιας ολιστικής προσέγγισης με πολιτικές, πολιτιστικές, ηθικές και προσωπικές αξίες ως βασικούς άξονες ανοικοδόμησης της απειλούμενης κοινωνικής μας συνοχής. Οι εντολές προτρέπουν για ένα κοινωνικό διάλογο, στον οποίο η συμμετοχικότητα του πολίτη στις πολιτικές εξελίξεις αποτελεί προσωπική υποχρέωση και όχι δικαιωματικό προνόμιο, το οποίο ασκείται περιστασιακά για την ανάδειξη των (κατά την απουσία του) εκπροσώπων του. Το βιβλίο θα πρέπει να βρίσκεται σε κάθε βουλευτικό έδρανο με την έναρξη των συνεδριάσεων της ολομέλειας της Βουλής. Παράλληλα, θα πρέπει να βρίσκεται μέσα σε κάθε σχολείο που μετατρέπεται σε εκλογικό κέντρο με κάθε εκλογική αναμέτρηση, διαθέσιμο στον κάθε ψηφοφόρο που με την πράξη του καθορίζει το μέλλον όλων μας. Κυρίως όμως, θα πρέπει να παραμένει εκεί για κάθε μελλοντικό ψηφοφόρο, φάρος και πνοή ελπίδας για ένα κράτος δικαίου, το οποίο εξελίσσεται αξιοκρατικά, με συλλογική συνείδηση, επωφελούμενο και όχι δέσμιο της πολιτιστικής του κληρονομιάς.

Μάγδα Ζήνων, ακτιβίστρια και μέλος της κοινωνίας των πολιτών

Με αυτό το βιβλίο, ο Γιάννης βάζει σε λόγια αυτά που αρκετά ενεργά μέλη της κοινωνίας των πολιτών αισθάνονται; ότι οι άνθρωποι στην εξουσία πρέπει να ακούν με μεγαλύτερη προσοχή αυτά που θέλουν πραγματικά οι πολίτες, και ότι πρέπει να δημιουργηθεί κατάλληλο πλαίσιο για πραγματικό διάλογο ανάμεσα την Πολιτεία και τους Πολίτες. Με αυτόν τον τρόπο, τα σωστά μηνύματα θα φτάσουν στους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων και, επομένως, οι αποφάσεις θα είναι συλλογικές και σχετικές. Όσο και αν αυτό είναι ένα βιβλίο που απευθύνεται στην Πολιτεία, πρέπει να το διαβάσουν και Πολίτες, που είναι οι μόνοι που μπορούν να πιέσουν να αντικατασταθεί ο υφιστάμενος μονόλογος με ουσιαστικό αποτελεσματικό διάλογο.

Γιώργος Πίττας (Creative Director/Columnist/Radio Producer)

Οι Προεδρικές εκλογές είναι σε λιγότερο από ένα χρόνο πλέον, για την ακρίβεια μας χωρίζουν μόλις δέκα μήνες. Θεωρώ εξαιρετική την κατάθεση του Γιάννη και το όλο σκεπτικό της, αλλά, θεωρώ επίσης πως αν τέτοιες σκέψεις δεν μετουσιωθούν και μάλιστα επειγόντως σε μορφή κινήματος πολιτών που να λειτουργήσει πιεστικά προς τους επαγγελματίες της πολιτικής, τότε δεν κάνουμε απολύτως τίποτα παραπάνω από το να επιλέγουμε (για άλλη μία φορά) τον καναπέ μας, έστω αναβαθμισμένο ποιοτικά. Θα μπορούσαμε να γράψουμε ένα κατεβατό -που λέει ο λόγος- αλλά, αυτό που έχουμε ανάγκη είναι μία ουσιαστική συζήτηση με πολλές παρεμβάσεις και πυκνή διατύπωση, παρά αυτιστικούς μονολόγους.

Δρ. Γιώργος Χριστοδουλίδης, Πρώην Δ/ντης Ανώτερου Τεχνολογικού Ιδρύματος, Πρώην Δ/της Ιδρύματος Τεχνολογίας και νυν καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας

Συμφωνώ απόλυτα με όσα τόσο εύστοχα διατυπώνεις φίλε Γιάννη. Πιστεύω και γω οτι θα πρέπει οι Πολιτικοί μας να πάρουν τα μηνύματα των καιρών και των ενεργών πολιτών, ή ακόμη καλύτερα, να αναζητήσουμε νέους Πολιτικούς με αποστολική διάθεση και όχι συνέχιση/επιβίωση εκείνων πουν ήδη έχουν αποτύχει! Κάθε ενεργός πολίτης θα πρέπει να δίνει το παρών του και να συνεγείρει και εκείνους που πιθανόν να έχουν απογοητευθεί, με ένα μήνυμα ελπίδας. Συνφωνώ οτι δε βρισκόμαστε στα πρόθυρα μιας κατάρρευσης αλλά στα πρόθυρα μιας αναγέννησης. Αυτά που παρακολουθούμε να εξελίσσονται είναι τα "κοιλιοπονήματα" της γέννησης μιας Νέας Εποχής! Ας βοηθήσουμε όλοι να τη 'ξεγεννήσουμε"!